10η επέτειος του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ

Με την ευκαιρία της 10ης επετείου του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από κοινού με τη φινλανδική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, διοργανώνει σήμερα συνέδριο, με στόχο να εξεταστεί ο τρόπος βελτίωσης της χρήσης του Χάρτη.

Την 1η Δεκεμβρίου 2019 θα συμπληρωθούν 10 χρόνια από τότε που ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ έγινε νομικά δεσμευτικός, με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας την 1η Δεκεμβρίου 2009. Για να γιορταστεί η επέτειος αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, από κοινού με τη φινλανδική Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τον Οργανισμό Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (FRA), διοργανώνει σήμερα συνέδριο με στόχο να εξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο μπορεί να βελτιωθεί η χρήση του Χάρτη και η ενημέρωση γι’ αυτόν, ώστε να αξιοποιείται καλύτερα από τους πολίτες της ΕΕ.

Ο Χάρτης ενστερνίζεται και προστατεύει τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες, οι οποίες αντικατοπτρίζονται σε όλες τις νομικές και πολιτικές πρωτοβουλίες της ΕΕ, όπως ο γενικός κανονισμός για την προστασία των δεδομένων και οι νέοι κανόνες για την προστασία των θυμάτων εγκληματικών πράξεων και των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος. Ο Χάρτης αποτελεί ουσιαστικό εργαλείο για τη διασφάλιση της προώθησης και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών.

Η κ. Βιέρα Γιούροβα, Επίτροπος Δικαιοσύνης, Καταναλωτών και Ισότητας των Φύλων, δήλωσε τα εξής:
«Εργαζόμαστε και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων στην ΕΕ. Όλοι οι παράγοντες που συμμετέχουν στην αλυσίδα επιβολής του Χάρτη έχουν να διαδραματίσουν κάποιον ρόλο για να τον καταστήσουν πραγματικά αποτελεσματικό για τους πολίτες μας. Το συνέδριο αποτελεί επίκαιρη ευκαιρία που θα τροφοδοτήσει τον προβληματισμό της Επιτροπής ενόψει της χάραξης μιας νέας στρατηγικής για τον Χάρτη.»

Η κ. Anna-Maja Henriksson, Υπουργός Δικαιοσύνης της Φινλανδίας, δήλωσε: «Οι εθνικές αρχές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις προσπάθειες που καταβάλλονται για να διασφαλιστεί ότι τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη αποκτούν πραγματική υπόσταση στη ζωή των πολιτών μας. Πρέπει να αντιλαμβανόμαστε τον κρατικό μηχανισμό στο σύνολό του, πράγμα που περιλαμβάνει τόσο τον νομοθετικό και διοικητικό τομέα όσο και τα εθνικά δικαστήρια. Τα πρόσφατα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον Χάρτη, που εγκρίθηκαν στο Συμβούλιο ΔΕΥ τον Οκτώβριο, αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την ενίσχυση της εφαρμογής του Χάρτη τόσο σε επίπεδο Συμβουλίου όσο και στα κράτη μέλη.»

Ο κ. Michael O’Flaherty, Διευθυντής του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρόσθεσε:
«Ο Χάρτης αποτελεί κινητήριο μοχλό αλλαγών και συμβάλλει στη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων σε όλη την Ευρώπη. Ωστόσο, όπως δείχνουν επανειλημμένα τα ευρήματα του FRA, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας. Έχουμε καθήκον να υλοποιήσουμε έμπρακτα τα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη, να τα κάνουμε πραγματικότητα για όλους — για το ευρύ κοινό, για τους Ρομά και τις εβραϊκές κοινότητες, για τους νεοαφιχθέντες μετανάστες και για τα άτομα ΛΟΑΔΜ.»

Στο σημερινό συνέδριο συμμετέχουν, για να ανταλλάξουν απόψεις, εκπρόσωποι αρχών των κρατών μελών, δικαστές, υπεύθυνοι για τη χάραξη πολιτικής, φορείς επιβολής του νόμου, ασκούντες νομικά επαγγέλματα και εκπρόσωποι εθνικών φορέων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, φορέων ισότητας, συνηγόρων του πολίτη και οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα του εν λόγω συνεδρίου θα τροφοδοτήσουν μια νέα στρατηγική για τον Χάρτη, την οποία αναμένεται να δημοσιεύσει η Επιτροπή το 2020.

Ιστορικό
Νωρίτερα εφέτος, η Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη. Η έκθεση έδειξε ότι οι Ευρωπαίοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής έχουν όλο και μεγαλύτερη επίγνωση της σημασίας που έχει η διασφάλιση της συμμόρφωσης των πρωτοβουλιών με τον Χάρτη.

Ωστόσο, ο Χάρτης δεν έχει αξιοποιηθεί ακόμη στο έπακρο και η ευαισθητοποίηση παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Παράλληλα με τη φετινή έκθεση, η Επιτροπή δημοσίευσε έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, που αποκάλυψε ότι μόνο 4 στους 10 πολίτες έχουν ακούσει για τον Χάρτη και μόνο 1 στους 10 γνωρίζει τι είναι. Επιπλέον, 6 στους 10 θα επιθυμούσαν περισσότερες πληροφορίες.

Η έκθεση του FRA για τα θεμελιώδη δικαιώματα, του 2019 δείχνει ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να μην έχουν εθνικές πολιτικές για την προώθηση της ενημέρωσης για τον Χάρτη και της εφαρμογής του. Τα πορίσματα του FRA επισημαίνουν ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι εθνικοί φορείς που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην προσπάθεια να διασφαλιστεί ότι ο Χάρτης αποτελεί απτή πραγματικότητα στη ζωή των ανθρώπων. Ωστόσο, δείχνουν επίσης ότι οι εν λόγω οργανώσεις δεν γνωρίζουν επαρκώς τον Χάρτη και τις περιπτώσεις εφαρμογής του.

Από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας, την 1η Δεκεμβρίου 2009, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει σε ετήσια βάση έκθεση για την εφαρμογή του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Οι ετήσιες εκθέσεις παρακολουθούν την πρόοδο στους τομείς στους οποίους η ΕΕ έχει αρμοδιότητα για την ανάληψη δράσης και επισημαίνουν τον τρόπο με τον οποίο έχει ληφθεί υπόψη ο Χάρτης σε πραγματικές περιπτώσεις, ιδίως όταν προτείνεται νέα νομοθεσία της ΕΕ. Εξετάζουν επίσης τον ρόλο που διαδραματίζουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και οι αρχές των κρατών μελών στην προσπάθεια να γίνουν τα θεμελιώδη δικαιώματα πραγματικότητα στη ζωή των ανθρώπων.

Η Επιτροπή συνεργάζεται με τις αρχές σε εθνικό, τοπικό και ενωσιακό επίπεδο για να παρέχεται στους πολίτες καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τα θεμελιώδη δικαιώματά τους και σχετικά με τους φορείς στους οποίους μπορούν να απευθυνθούν για βοήθεια σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων τους. Πρακτικές πληροφορίες διατίθενται στη διαδικτυακή πύλη e-Justice.

Για περισσότερες πληροφορίες
Συνέδριο 2019 για τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ
Έκθεση της Επιτροπής για την εφαρμογή του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ το 2018
Ευρωβαρόμετρο και ενημερωτικά δελτία για την ευαισθητοποίηση όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα
Έκθεση FRA 2019 για τα θεμελιώδη δικαιώματα
Έγγραφο του FRA, το οποίο εκπονήθηκε για το συνέδριο, σχετικά με την ενημέρωση των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των εθνικών φορέων ανθρωπίνων δικαιωμάτων σχετικά με τον Χάρτη
Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ — Χρήση και προστιθέμενη αξία στα κράτη μέλη της ΕΕ
 
Press Release in English
​Πηγή:https://ec.europa.eu/greece/home_el